Дәстандағы гейпара сөзлерге түсиник (Dástandaǵı geypara sózlerge túsinik)
«Ер Зийўар» дәстаны бойынша
Баўар — қабыл.
Ғаним—адам, душпан.
Мулақат — кеўилим толды.
Муҳаям — анық, сөзсиз.
Пирқаман — илимли, өнерли.
Шандан — ўақты хош, кеўилли,
«Қурбанбек» дәстаны бойынша
Айшы-ишрет — ойын-заўық, мәслик.
Алқа — жупыны кийим.
Алп — нәҳән, үлкен.
Андиза — узынлық өлшеўиниң бир түри.
Андызым — аппағым.
Ара бериў — сән бериў.
Аршын — узынлық өлшеўи, гез.
Әдебий изажат — әдеп-иззет, ҳүрметлеў.
Әлем—жалаў, туў.
Әлим—қолым.
Әрўақ—диний уғым: өлген адамның жаны, руўхы.
Әсбәҳән — қылыш (Испаҳан қаласының атына байланыслы).
Бәдирек — сықылсыз, кескинсиз, қул.
Бәшше — бала.
Беллик — аттың терлигиниң үстинен салынатуғын кишкене жабыў.
Бийнаўа — нәрсесиз, перзентсиз.
Гәўир—басқа диндеги адам.
Ғаниймет — аз да болса қанатланыў.
Ғапыл — хабарсыз.
Ғарқ болыў—малыныў, батыў.
Дабыл — урысқа шығарда қағылатуғын зат.
Дара — таўдың үңгири, геўек жери.
Дарғазап — қатты ашыўланыў.
Еленер—жалынар.
Жаллат — патшаның ҳүкимин орынлаўшы хызметкери.
Жамал—сулыўлық, жүз, келбет.
Закат — салық, алған пайданың салыққа беретуғын бөлеги.
Зәртең-зәбертең — теңбе-тең, муқыятлап.
Зербап — алтын жалатылған зат.
Зимбил де жоқ — нәрсе де жоқ.
Зул-зула — жер силкиниў.
Зулман — қаланың аты.
Зулып—шаштың өрими.
Ибрат — өрнек, үлги.
Қалқан — оққа, найзаға қарсы тутатуғын урыс қуралы.
Қақпа — дәрўаза.
Қасийда — көз бояўшылық дуўасы, (қосықтың түри).
Кәмбил — пирдиң аты.
Қоламсақ — сарыжайдың он салғышы.
Қоррандоз—палкер усаған болжаўшы.
Көреги—аўқаты.
Кублағаҳ—зиярат орны, еске алар жер, ата-ана.
Лала — гүл.
Латы — басқа диндеги адамлардың сыйынатуғын қудайы.
Ләрземге келди — сес берди, жаңғырды, солқылдады.
Маўыт — жүн гезлеме.
Мискин — жәрдемсиз, бахытсыз.
Мөҳирдар — патшаның мөрин (печатын) сақлаўшы.
Мусаллат — аўыр салмақ.
Нуры дийдем — көзимниң нуры.
Нықап—перде, маска.
Пәйекши—шылым беретуғын адам.
Пәлектиң гәрдиши — тағдирдиң иси.
Пәнжайы аптан—бес қуяштай, нурланған, нурын шашқан.
Пәтиўа — тастыйықлаў.
Порқан — бурынғы ўақытта аўрыўларды «Кәраматым бар» деп «емлеўши».
Поса — беттиң алмасы.
Пота — белбеў.
Путараш — Будда дининдеги адам.
Сақтиян — жумсақ телетин.
Сара—шет, аўлақ.
Сарыжай — атыў қуралы.
Сәне—жыл, ўақыт,
Сәнеше бармақ — есаплы бармақ.
Сәрўан — жетекши.
Сәўкеле — ҳаял-қызларының ҳасыл алтын-гүмис пенен безелген бас кийими.
Сереште—аң-таң.
Сер урыпты — бас урыпты.
Сийне — көкирек.
Тағзым, тәжим — ҳүрмет пенен ийилиў.
Танап — жер көлеминиң өлшеўи.
Тасаддық — қурбан болыў.
Терлик — аттың жабыўының биреўи.
Тилла — алтын.
Тоба (тәўбе) — өкиниў, мойынлаў.
Топ — урыс қуралы.
Уғлан — ул бала.
Ҳазан урар гүлиңе—гүлиң қуўрайды.
Ҳаммам — монша.
Ҳәмиле — иштеги бала.
Шан — даңқ, ҳүрмет.
Шапаат — рейим, мийрим.
Шапшақ — ағарған (айран, қатық, сүт) салынатуғын ыдыс. (Дәстанда садақтың аўзының шапшаққа усағанлығына айтылған).
Шәни — намысы, ары.
Шейит — диний уғым: гүнасыз өлим.
Шербет — мазалы суў.
Шындаўыл — хабаршы.
Ықлым — жәҳән, жердиң бөлими.
Ықтықат — исеним.
Баўар — қабыл.
Ғаним—адам, душпан.
Мулақат — кеўилим толды.
Муҳаям — анық, сөзсиз.
Пирқаман — илимли, өнерли.
Шандан — ўақты хош, кеўилли,
«Қурбанбек» дәстаны бойынша
Айшы-ишрет — ойын-заўық, мәслик.
Алқа — жупыны кийим.
Алп — нәҳән, үлкен.
Андиза — узынлық өлшеўиниң бир түри.
Андызым — аппағым.
Ара бериў — сән бериў.
Аршын — узынлық өлшеўи, гез.
Әдебий изажат — әдеп-иззет, ҳүрметлеў.
Әлем—жалаў, туў.
Әлим—қолым.
Әрўақ—диний уғым: өлген адамның жаны, руўхы.
Әсбәҳән — қылыш (Испаҳан қаласының атына байланыслы).
Бәдирек — сықылсыз, кескинсиз, қул.
Бәшше — бала.
Беллик — аттың терлигиниң үстинен салынатуғын кишкене жабыў.
Бийнаўа — нәрсесиз, перзентсиз.
Гәўир—басқа диндеги адам.
Ғаниймет — аз да болса қанатланыў.
Ғапыл — хабарсыз.
Ғарқ болыў—малыныў, батыў.
Дабыл — урысқа шығарда қағылатуғын зат.
Дара — таўдың үңгири, геўек жери.
Дарғазап — қатты ашыўланыў.
Еленер—жалынар.
Жаллат — патшаның ҳүкимин орынлаўшы хызметкери.
Жамал—сулыўлық, жүз, келбет.
Закат — салық, алған пайданың салыққа беретуғын бөлеги.
Зәртең-зәбертең — теңбе-тең, муқыятлап.
Зербап — алтын жалатылған зат.
Зимбил де жоқ — нәрсе де жоқ.
Зул-зула — жер силкиниў.
Зулман — қаланың аты.
Зулып—шаштың өрими.
Ибрат — өрнек, үлги.
Қалқан — оққа, найзаға қарсы тутатуғын урыс қуралы.
Қақпа — дәрўаза.
Қасийда — көз бояўшылық дуўасы, (қосықтың түри).
Кәмбил — пирдиң аты.
Қоламсақ — сарыжайдың он салғышы.
Қоррандоз—палкер усаған болжаўшы.
Көреги—аўқаты.
Кублағаҳ—зиярат орны, еске алар жер, ата-ана.
Лала — гүл.
Латы — басқа диндеги адамлардың сыйынатуғын қудайы.
Ләрземге келди — сес берди, жаңғырды, солқылдады.
Маўыт — жүн гезлеме.
Мискин — жәрдемсиз, бахытсыз.
Мөҳирдар — патшаның мөрин (печатын) сақлаўшы.
Мусаллат — аўыр салмақ.
Нуры дийдем — көзимниң нуры.
Нықап—перде, маска.
Пәйекши—шылым беретуғын адам.
Пәлектиң гәрдиши — тағдирдиң иси.
Пәнжайы аптан—бес қуяштай, нурланған, нурын шашқан.
Пәтиўа — тастыйықлаў.
Порқан — бурынғы ўақытта аўрыўларды «Кәраматым бар» деп «емлеўши».
Поса — беттиң алмасы.
Пота — белбеў.
Путараш — Будда дининдеги адам.
Сақтиян — жумсақ телетин.
Сара—шет, аўлақ.
Сарыжай — атыў қуралы.
Сәне—жыл, ўақыт,
Сәнеше бармақ — есаплы бармақ.
Сәрўан — жетекши.
Сәўкеле — ҳаял-қызларының ҳасыл алтын-гүмис пенен безелген бас кийими.
Сереште—аң-таң.
Сер урыпты — бас урыпты.
Сийне — көкирек.
Тағзым, тәжим — ҳүрмет пенен ийилиў.
Танап — жер көлеминиң өлшеўи.
Тасаддық — қурбан болыў.
Терлик — аттың жабыўының биреўи.
Тилла — алтын.
Тоба (тәўбе) — өкиниў, мойынлаў.
Топ — урыс қуралы.
Уғлан — ул бала.
Ҳазан урар гүлиңе—гүлиң қуўрайды.
Ҳаммам — монша.
Ҳәмиле — иштеги бала.
Шан — даңқ, ҳүрмет.
Шапаат — рейим, мийрим.
Шапшақ — ағарған (айран, қатық, сүт) салынатуғын ыдыс. (Дәстанда садақтың аўзының шапшаққа усағанлығына айтылған).
Шәни — намысы, ары.
Шейит — диний уғым: гүнасыз өлим.
Шербет — мазалы суў.
Шындаўыл — хабаршы.
Ықлым — жәҳән, жердиң бөлими.
Ықтықат — исеним.
Алдынғы бөлимге қайтыў: Қурбанбек
Китап Мазмунына қайтыў
Социал тармақларда бөлисиў
Егер сиз бул китаптың усы бөлимин унатқан болсаңыз, бул бетти төмендеги социал тармақлар арқалы досларыңыз бенен бөлисиўди умытпаң:
